Người ta lo sợ ngài sẽ trở thành một vị giáo hoàng trong bóng tối. Thế nhưng ngài đã chọn cách sống quãng đời còn lại trong âm thầm.
Hai năm sau khi trở thành vị lãnh tụ đầu tiên của Giáo hội Công giáo từ nhiệm trong 7 thế kỷ, Đức Bênêđictô XVI đã biến mất khỏi tầm mắt của công chúng, mặc dù ngài vẫn còn là một thần tượng đối với những người ở Vatican không hài lòng với vị kế nhiệm ngài ít nệ cổ và khó đoán trước hơn.
Bất kỳ người nào muốn so sánh sự yêu mến người ta dành cho Đức Bênêđictô và người kế nhiệm ngài là Đức Phanxicô chỉ cần nhìn qua các quầy bán đồ lưu niệm trên các phố gần đền Thánh Phêrô: gương mặt tươi cười của vị giáo hoàng mới ở khắp nơi trong khi các bưu thiếp in những nét nghiêm nghị của Đức Joseph Ratzinger ngày xưa đang nhanh chóng trở thành món đồ sưu tầm.
Đức Bênêđictô chính thức nghỉ hưu ngày 28-2-2013. Ngài rời khỏi Vatican bằng máy bay trực thăng màu trắng của không quân Ý và đến tĩnh tâm tại Castrel Gandolfo, tại đây ngài đã dành một vài tháng tĩnh dưỡng trước khi trở về Vatican và sống trong một tu viện cũ.
Hai tuần sau chuyến đi trực thăng đó, Đức Phanxicô được bầu làm giáo hoàng. Hai năm sau, Đức Giáo hoàng người Mỹ Latinh đầu tiên trở thành một siêu sao quốc tế, một lãnh tụ quyết đoán bẩm sinh được cho là đã cải tổ Vatican, thổi luồng sinh khí mới vào giáo huấn Công giáo và đã đưa rất nhiều tín hữu trở về với Giáo hội.
Bị che mờ hoàn toàn như thế làm Đức Bênêđictô đau khổ đến mức độ nào là sự suy đoán của mỗi người. Nhưng trong hai năm qua không có lời gợi ý nào về điều đó trong vài thông cáo dẫn lời ngài nói.
Cách đây một năm có thông cáo trích lời ngài nói ngài quyết định từ nhiệm là do kết quả của một dạng trải nghiệm thần bí và khả năng lãnh đạo tự tin của Đức Phanxicô giúp ngài hiểu được tại sao Chúa muốn ngài từ nhiệm.
Ngài đã viết thư cho tờ báo Ý La Stampa bác bỏ những quả quyết cho rằng ngài bị ép đi ngược lại ý muốn: nếu đây là sự thật, thì địa vị lãnh tụ Giáo hội của Đức Phanxicô sẽ bị hủy bỏ.
Còn có nhiều lời suy đoán rằng Đức Bênêđictô từ nhiệm vì ngài bị suy sụp tinh thần, không thể đương đầu với áp lực của công việc đứng đầu một tổ chức đầy dẫy vấn đề từ việc giáo sĩ quan hệ tình dục với trẻ em đến các vụ bê bối tài chính liên quan đến ngân hàng Vatican.
Việc quản gia Paolo Gabriele tiết lộ thư từ riêng của Đức Bênêđictô khiến ngài hết sức thất vọng, và vụ xét xử Paolo Gabriele sau đó cho thấy một hàng giáo phẩm Vatican đầy tham nhũng, thói gia đình trị và nội bộ đấu đá ác liệt.
Tuy nhiên, Đức Giáo hoàng danh dự hiện nay vẫn giữ im lặng về tất cả các vấn đề đó, như ngài hứa lúc ra đi.
Vẫn không có ai biết ngài thành thật tán thành Đức Phanxicô trên danh nghĩa hay thực chất.
Nhưng dường như rõ ràng là vị Giáo hoàng 87 tuổi trông có vẻ khỏe mạnh hơn lúc ngài đưa ra thông báo gây sốc trước các hồng y rằng ngài không còn đủ năng lực trí óc cũng như thể xác để tiếp tục gánh vác nhiệm vụ được giao phó.
Thư ký riêng của ngài là Đức Tổng giám mục Georg Ganswein gần đây cho biết Đức Bênêđictô thường chơi nhạc Mozart bằng piano theo trí nhớ.
Thỉnh thoảng chân ngài hơi run rẩy nhưng không quá đáng lo ngại so với một người chuẩn bị bước sang tuổi 88.
Về trí tuệ, theo Đức cha Ganswein, ngài vẫn còn nhanh trí như xưa, gần đây ngài đã xuất bản một cuốn thần học về các vấn đề sự thật dành cho các học giả Vatican.
Đức Phanxicô từng khẳng định không có sự bất đồng giữa hai vị giáo hoàng.
“Lần cuối cùng có 2 hay 3 vị giáo hoàng, họ không nói chuyện với nhau và họ tranh giành xem ai là giáo hoàng thật sự”, ngài nói đùa hồi tháng 7-2013.
Và mọi người bỗng dưng xúc động khi đức tân giáo hoàng nói về trường hợp đáng chú ý có hai giáo hoàng sống rất gần nhau: “Giống như có một người ông, một người ông sáng suốt, sống trong nhà vậy”.
Nhưng chuyên gia Vatican Andrea Tornielli nói mọi người không nên nghi ngờ về việc ai là ông chủ. “Đức Bênêđictô rất thận trọng. Nếu ngài có xuất hiện trước công chúng thì đó là do Đức Phanxicô yêu cầu”.
Jean-Louis De La Vaissiere
(Nguồn: UCANEWS)
