VATICAN: Sau 21 phiên xử, chiều ngày mùng 7-7 vừa qua Toà án quốc gia thành Vaticăng đã phán quyết chung kết liên quan tới vụ Vatileaks 2.
Thẩm phán đoàn đã kết án Đức Ông Angel Lucio Vallejo Balda, người Tây Ban Nha, Thư ký Sở Kinh tế Toà Thánh, 18 tháng tù vì tội lấy và chuyển tài liệu mật của Toà Thánh cho hai nhà báo Ý. Bà Francesca Immacolata Chaouqui, người Ý, đồng loã trong vụ này, bị kết án 10 tháng tù. Trước đó công tố viên đã yêu cầu Toà kết án hai can phạm 5 năm tù.
Hai nhà báo đã dùng các tài liệu để phát hành sách hồi mùa thu năm ngoái là Emiliano Fittipaldi và Gianluigi Nuzzi, được tha bổng, vì Toà án quốc gia thành Vaticăng không trực tiếp có thẩm quyền pháp lý trên hai người.
Trong thông cáo phổ biến sau đó cha Federico Lombardi, Giám đốc Phòng báo chí Toà Thánh, cho biết Hệ thống tư pháp Toà Thánh đã phải xử vụ này, vì trong các năm qua nó đã đưọc phát triển để đối phó với các đòi hỏi chống lại tình trạng bất hợp pháp trong nhiều lãnh vực. Ngoài ra cũng là để chứng minh cho thấy ý chí cương quyết chống lại các hậu quả không đúng đắn do các căng thẳng và tranh cãi nội bộ gây ra, và từ ít lâu nay bị phản ánh trên các phương tiện truyền thông bên ngoài có đuợc tin tức vì do sự không kín đáo hay các rò rỉ. Điều này tạo ra vòng tròn và bối cảnh mập mờ tiêu cực giữa các thảo luận nội bộ và các phóng lại bên ngoài qua các phương tiện truyền thông, với các hâu quả tiêu cực trên dư luận công cộng có quyền được thông tin một cách khách quan và thanh thản.
Để hiểu biết và lượng định các khiá cạnh khác nhau của tình trạng này thật là điều đúng đắn can đảm đương đầu với chiều kích vai trò và trách nhiệm của các nhà báo trong lãnh vực này, mặc dù có các tranh luận liên quan tới quyền tự do báo chí, là quyền cần bảo vệ, nhưng nó cũng có các giới hạn cần tôn trọng, nếu có các thiện ích quan trọng khác cần bênh vực; và thật là đúng đắn kiểm thực xem điểu này có xảy ra hay không. Như đã lập lại nhiều lần, đây không phải là một vụ xử án chống lại quyền tự do báo chí.
Cả Đức Nguyên Giáo Hoàng Biển Đức XVI, tuy chưa có luật hiện hành, nhưng cũng đã cho rằng công lý loài người phải được thi hành đối với ông quản gia của ngài cho tới khi có phán quyết. Cũng thế, giờ đây, cả khi việc phát tán tài liệu liên quan tới một giáo sĩ quan trọng, sẽ là điều không đúng đắn, nếu đối xử một cách khác.
Vụ xử án đã đưọc thực thi với ý chí hoàn toàn tôn trọng các luật lệ, các thủ tục, các đòi buộc quyền lợi và biện hộ của các bị can. Với các thẩm phán và trạng sư chuyên nghiệp và với các cuộc thảo luận công khai trong sáng. Đã có các chứng tá uy tín được lắng nghe bên trong và bên ngoài, và thời gian vụ xử cũng ngắn gọn.
Phán quyết đã được Thẩm phán đoàn đưa ra trong sự độc lập hoàn toàn, với thái độ công bằng và độ lượng, theo tinh thần của việc canh tân luật hình sự do ĐGH Phaolo VI đề ra năm 1969. Như tất cả những người đã theo dõi vụ xử có thể hiểu một cách dễ dàng, cuộc tranh luận đã có một vai trò nền tảng trong việc đưa ra phán quyết của Thẩm phán đoàn, không dựa trên các lập trường có sẵn, và đạt được các phán xử đáng vui mừng. Các lý do của phán quyết sẽ được đệ trình và cho biết trong các tuần tới. Giờ đây có ba ngày để các bị can có thể kháng cáo.
Tuy có nỗi buồn mà mọi vi phạm và hậu quả của vụ xử án gây ra, nhưng cầu mong rằng người ta có thể rút tiả ra các kết luận và các suy tư hữu ích để phòng ngừa việc lập lại các tình trạng tương tự trong tương lai (SD 7-7-2016)
Linh Tiến Khải
(Nguồn: Radio Vatican)
