Trong tháng hai này ĐTC Phanxicô mời gọi chúng ta hiệp ý với tín hữu công giáo toàn thế giới cầu xin cho các cơ may đối thoại và gặp gỡ giữa đức tin kitô và các dân tộc Á châu gia tăng.
Trong 100 năm qua số tín hữu kitô trên thế giới giảm tại Âu châu nhưng gia tăng tại Á châu, từ 4% lên 13% và tại Phi châu, từ 2% lên 23% cũng như tại Châu Mỹ Latinh số kitô hữu gia tăng 10%. Hiện nay trên thế giới số kitô hữu được 2 tỷ, và Kitô giáo là tôn giáo lớn nhất thế giới.
Riêng Giáo Hội Công Giáo từ năm 2005 tới 2013 có số giáo dân gia tăng 12% từ 1 tỷ 115 triệu lên 1 tỷ 254 triệu, nghĩa là gia tăng 139 triệu. Trong cùng thời gian đó dân số địa cầu từ 6 tỷ 463 triệu lên 7 tỷ 94 triệu người. Như thế số tín hữu công giáo trên toàn cầu từ 17,3% tăng lên 17,7%.
Trong năm 2013 số tín hữu công giáo âu châu được 287 triệu gia tăng 6,5 triệu so với năm 2005. Trong khi số tín hữu công giáo tại Phi châu hồi năm 2005 là 153 triệu đã lên tới 206 triệu trong năm 2013, tức gia tăng 34%. Số tín hữu công giáo từ 17,1% tăng lên 19%.
Tại châu Mỹ số tín hữu công giáo tăng 10,5% và chiếm 63% tổng số dân, trong khi tại Á châu số tín hữu công giáo từ 2,9% trong năm 2005 tăng lên 3,2% trong năm 2013. Như thế số tín hữu công giáo Á châu nói riêng và số kitô hữu nói chung vẫn là thiểu số.
Ngày 17 tháng 8 năm 2014 trong chuyến viếng thăm Nam Hàn ĐTC Phanxicô đã gặp gỡ các Giám Mục thuộc Liên Hội Đồng Giám Mục Á châu, gồm 19 HDGM thuộc 27 nước và 9 thành viên liên kết không có HĐGM. Ngỏ lời chào ĐTC ĐHY Oswald Gracias, TGM Bom bay, chủ tịch Liên HĐGM Á châu đã nêu bật rằng 60% dân số toàn cầu sống tại Á châu. Á châu là một đại lục trẻ, trong đó đa số các dân tộc đều trẻ trung. Vì thế trong nhiều cách thế Á châu là nền tảng đối với tương lai của thế giới và tương lai của Giáo Hội. Tuy bản chất người dân Á châu là tôn giáo, nhưng bản chất ấy đang bị đe dọa trầm trọng bởi tinh thần tục hóa và duy vật. Tuy tâm hồn người dân Á châu coi sự sống là thánh thiêng, nhưng các đe dọa sự sống gia tăng. Tuy người dân á châu tìm kiếm và đánh gia cao cộng đoàn, nhưng ý thức này đang bị đe dọa bởi chủ thuyết cá nhân. Ngày Giới Trẻ Á châu đã cho thấy người trẻ Nam Hàn sinh động và hăng say chừng nào. Đại Hàn là một vùng đất, trong đó các giáo dân đã có một vai trò đặc biệt trong việc rao truyền Tin Mừng, và vì thế Đại hàn trở thành một mô thức cho nhiều Giáo Hội khác. Các Giám Mục Á châu cương quyết dấn thân làm cho con người của Chúa Giêsu và sứ điệp của Ngài ngày càng được hiểu biết, yêu mến và tin theo hơn. Các Giám Mục sẽ làm điều đó với lời nói, cuộc sống và công việc làm.
Ngỏ lời với các Giám Mục tại đền thánh Haemi, nơi 132 vị tử đạo Nam Hàn đã chết để làm chứng cho Chúa hồi thế kỷ XVIII, ĐTC Phanxicô đã khích lệ các Giáo Hội Á châu linh động và có óc sáng tạo trong việc làm chứng tá cho Tin Mừng, qua nỗ lực đối thoại và cởi mở đối với tất cả mọi người. Đây là thách đố lớn, vì trước hết nó đòi hỏi các kitô hữu Á châu ý thức sâu xa về căn tính của chính mình, có khả năng rộng mở tâm trí, có khả năng đặt mình vào trong tình trạng của người khác để hiểu họ và chân thành tiếp đón những người mà chúng ta nói chuyện với. Nếu chúng ta muốn thông truyền một cách tự do, cởi mở và hiệu quả với người khác, chúng ta phải biết rõ mình là ai, điều mà Thiên Chúa đã làm cho chúng ta và điều Chúa xin chúng ta. Và để cuộc đối thoại không trở thành cuộc độc thoại, các kitô hữu phải rộng mở tâm trí để chấp nhận các cá nhân và các nền văn hóa khác, mà không sợ hãi, vì sợ hãi là kẻ thù của các rộng mở.
Tuy nhiên, vì là những người tội lỗi tín hữu có thể gặp nhiều chướng ngại cản ngăn việc thực hiện chứng tá này. Trước hết là ánh sáng loé mắt của khuynh hướng tương đối hóa làm lu mờ ánh quang chân lý và suy yếu căn tính kitô. Thứ hai là khuynh hướng hời hợt bề ngoài, chạy theo các mốt thời thượng, các thứ vô ích ít giá trị và các lo ra, thay vì tập trung vào những gì thực sự quý báu. Đây là cám dỗ thường xuyên của nền văn hoá để cao cái phù du mau qua và cống hiến nhiều nơi giải trí và chạy trốn thực tại. Nếu không đâm rễ sâu nơi Chúa Kitô và các chân lý, kitô hữu có nguy cơ bị gẫy gập, biến việc thực thi nhân đức thành duy hình thức, và biến việc đối thoại trở thành một hình thức thương thuyết hay thoả hiệp về những bất đồng. Cám dỗ thứ ba mà kitô hữu có thể gặp phải là cái an ninh bề ngoài nấp sau các câu trả lời dễ dàng, có sẵn, các luật lệ hay điều khoản. Trái lại, việc đối thoại đòi buộc phải đi ra khỏi chính mình, tìm cách làm cho người khác hiểu mình, làm nảy sinh ra chứng tá và sứ mệnh. Trong nghĩa này đức tin khiến cho chúng ta có khả năng vừa can đảm vừa khiêm tốn trong chứng tá hy vọng và yêu thương. Căn tính kitô của chúng ta là vĩnh viễn dấn thân chỉ thờ lậy Thiên Chúa, yêu thương nhau, phục vụ nhau và qua gương sống cho thấy chúng ta tin gì và hy vọng gì, và ai là Đấng chúng ta đặt lòng tin tưởng. Đó là điều mà chúng ta được mời gọi chia sẻ môt cách chân thành, liêm chính, không kiêu căng, qua việc đối thoại của cuộc sống thường ngày, đối thoại của tình bác ái và trong tất cả các dịp có thể. Căn tính kitô phong phú, vì nó liên tục nảy sinh và được dưỡng nuôi bằng ơn thánh cuộc đối thoại của chúng ta với Chúa và các thúc đẩy của Chúa Thánh Thần, nó đem lại hoa trái của công lý, lòng nhân hậu và hoà bình. Căn tính kitô đó được thể hiện trong các chương trình mục vụ cho giới trẻ, trong việc phục vụ người nghèo và những người bị gạt bỏ ngoài lề xã hội, và trong các nỗ lực vun trồng ơn gọi linh mục tu sĩ.
Trong cuộc đối thoại thách đố lớn là đặt mình vào trong tình trạng của người khác để hiểu điều họ muốn thông truyền nhưng không nói ra bằng lời, liên quan tới các kinh nghiệm, các khó khăn, niềm hy vọng, các ước mong thầm kín trong tim của họ. Chúng ta phải có cái nhìn thiêng liêng và kinh nghiệm cá nhân để nhìn các người khác như anh chị em, và lắng nghe vượt ngoài các lời nói và hành động điều con tim họ ước mong thông truyền cho chúng ta. Trong nghĩa này việc đối thoại đòi hỏi phải có một tinh thần chiêm niệm đích thực: tinh thần chiêm niệm, cởi mở và tiếp đón tha nhân. Khả năng đặt mình vào trong tình trạng của người khác khiến cho chúng ta có khả năng đối thoại một cách nhân bản, trong đó các lới nói, các tư tưởng và các vấn nạn vọt lên từ một kinh nghiệm của tình huynh đệ và tính nhân bản chia sẻ… Việc dấn thân đối thoại được xây nền trên chính cái luận lý việc nhập thể của Chúa Giêsu: trong Ngài chính Thiên Chúa đã trở thành một người trong chúng ta, đã chia sẻ cuộc sống của chúng ta và đã nói thứ ngôn ngữ của chúng ta. Khi nhìn vào đại lục Á châu với diện tích đất đai rộng rãi, với các nền văn hóa và các truyền thống cổ xưa, chúng ta ý thức được rằng trong chương trình của Thiên Chúa, các cộng đoàn kitô của anh em thực sự là một đoàn chiên nhỏ, nhưng được giao phó cho sứ mệnh đem ánh sáng Tin Mừng cho tới tận cùng bờ cõi trái đất.
Với các tư tưởng trên đây trong tháng hai này hiệp ý với ĐTC và tín hữu công giáo toàn thế giới chúng ta hãy cầu xin cho các cơ may đối thoại và gặp gỡ giữa đức tin kitô và các dân tộc Á châu gia tăng.
Linh Tiến Khải
(Nguồn: Radio Vatican)