Edoardo Viganò, tân giám đốc truyền thông của Vatican cho biết: “Các tân chủng sinh phải học môn hùng biện để đừng có những bài giảng chán ngắt.”
53 tuổi, trẻ đẹp (trẻ đối với những người trong nghề) ngay cả bề ngoài, linh mục Dario Edoardo Viganò đại diện cho làn gió mới thổi trên hệ thống truyền thông Vatican. Năm ngoái, Đức Giáo hoàng đã đưa linh mục lên đứng đầu Văn phòng Truyền thông Vatican. Giám chức duy nhất (tương đương với bộ trưởng bên ngoài) không là hồng y, không là giám mục dù được mang chức danh dự Đức ông! Cha đứng đầu công việc cải cách guồng máy truyền thông của Tòa Thánh.
Từ Madrid, tân giám đốc truyền thông giải thích hệ thống truyền thông mới của Tòa Thánh. Một hệ thống sâu đậm và phức tạp, dễ để đưa vào cải tổ cách trình bày nhưng khó hơn rất nhiều khi mang ra áp dụng cho thực tế.
Đúng là Giáo hội Công giáo “thời Đức Phanxicô” đang đổi mới vì rao giảng Tin Mừng luôn cần tinh thần sáng tạo. Bây giờ còn cần hơn, vì chúng ta đang ở “thời văn hóa số” và đã có rất nhiều thay đổi. Kitô giáo cũng phải “thực hiện” trong kỷ nguyên mới này.
Để giải thích cải cách truyền thông của Vatican, linh mục Viganó cho rằng, phải đưa cải cách này vào các “yếu tố nền tảng của triều Giáo hoàng Phanxicô”. Giữa các yếu tố này, đó là lòng thương xót, lòng thương xót không phải là một chủ đề nhưng là một đòi hỏi. Một lòng thương xót mà theo linh mục, phải thực hiện ngay cả bên ngoài. vì “Giáo hội đi từ Giáo hội trên cao đến Giáo hội rao truyền Phúc Âm.”
Điều này làm “thay đổi phong cách Giáo hội”, để đàng sau kim tự tháp, hướng về nhóm quản lý và theo tinh thần làm việc chung cho “biên bản sứ vụ” của Giáo hội. Loại bỏ “lôgic triều đình và toà án để tiến đến lòng thương xót.” Bởi vì, như Đức Phanxicô đã nói, “không thể phát biểu một cách tự do và sống như một ông hoàng.”
Thêm các khóa hùng biện và các bài giảng được chuẩn bị
Để vào khuôn khổ và có nguyên tắc chung, không phải linh mục bác bỏ các phê bình có những thiếu sót trong lãnh vực truyền thông của Giáo hội Công giáo. Ngài chỉ trích sự thiếu đào tạo môn hùng biện cho các chủng sinh trên toàn thế giới, dẫn đến việc có những “bài giảng thiếu chuẩn bị và chán ngắt”.
Hai lần tội. Vì ngoài sự chán nản, người giảng đã bỏ mất cơ hội để đào sâu Lời Chúa vì rất nhiều người chỉ đi lễ ngày chúa nhật hoặc những dịp lễ lớn như cưới hỏi, ma chay. Vì thế linh mục Viganó “đưa khoa hùng biện vào các khóa học của chủng sinh” và các linh mục phải học cách loan báo, cổ động trong truyền thông, “có thể hăng say đưa ra các câu chuyện uy tín trong vòng 30 giây”.
Để đưa ra ví dụ, linh mục Edoardo Viganò trình bày các nét chính và các thách thức trong hệ thống truyền thông Vatican ngày nay. Cuộc cải cách đã tiến hành từ năm 2015 và sẽ kết thúc vào năm 2018. Kết quả cuối cùng là Rôma muốn đạt đến một trình độ “đa ngôn ngữ, đa văn hóa, đa báo chí và đa thể” trong hệ thống truyền thông.
Chính xác là kết hợp lại các cơ quan khác nhau của Vatican đã từng đảm trách truyền thông, tái tổ chức và làm cho nó có hiệu quả. Nhưng vừa “không cho nghỉ việc, không một ai trong số 700 nhân viên hiện nay bị mất việc”, vừa giảm ngân sách, hiện nay chi phí hàng năm cho truyền thông tốn khoản 28 triệu ơrô.
Dù không để ai bị mất việc nhưng việc tái tổ chức cũng tạo ra lo lắng trong một vài bộ phận của Vatican, linh mục Viganó giảm nhẹ. “Trong mọi thay đổi luôn có sự kháng cự. Đó là lẽ tự nhiên. Đó không phải tội. Đó là sinh hóa tự nhiên. Và đó cũng là một phần của nhân loại”, ngài nói. Liên hệ đến hệ thống truyền thông, nhưng linh mục cũng cho thấy, điều đó cũng áp dụng cho tất cả mọi cải cách khác của Đức Phanxicô, cha nói thêm: “Bạn không thể nào làm cải cách để chống con người nhưng làm cải cách với con người.”
Trong tiến trình cải cách hệ thống truyền thông, linh mục cho biết sẽ có ba “phân bộ”. Một “kỹ thuật” theo chiều ngang, nối các phương tiện liên lạc khác nhau của Vatican để có được một “cái nhìn thống nhất” để thực hiện các công việc một cách hiệu quả hơn.
Phân bộ “thần học mục vụ” đảm trách vai trò hiện nay của Hội đồng Giáo hoàng Truyền thông Xã hội, chuẩn bị các thông điệp của giáo hoàng để liên lạc với các hội đồng Giám mục khác nhau trên thế giới.
Cuối cùng là phân bộ “biên tập” để tổ chức các phương tiện truyền thông khác nhau trong liên lạc nội bộ”.
Trong giai đoạn mới của hệ thống truyền thông Vatican, linh mục Viganò nhấn mạnh công việc cụ thể mới nhất là các “khóa thực tập ngắn hạn để các hồng y học cách trình bày trên vô tuyến”, Đức Giáo hoàng đã mở tài khoản trên Instagram, chuyển hoàn toàn dữ liệu web của Vatican hoặc tìm các tư vấn trên thế giới còn hoạt động”.
Ngắn gọn, như tân giám đốc cho biết, truyền thông Vatican “sẽ như Disney, vì chúng tôi thấy đây là khuôn mẫu chuyên nghiệp và trọn vẹn nhất”. Một khuôn mẫu không phác họa nhưng ngắm đến việc đi vào thị trường tối đa nhất, một thị trường truyền thông tiến hóa nhanh chóng. Disney phục vụ Chúa…
Jodé Manual Vidal (elmundo.es) | Luca Nguyễn Trung Tín chuyển dịch
(Nguồn: phanxico.vn)